روشی ساده برای تخمین توأمان هدایت هیدرولیکی اشباع و تخلخل مؤثر خاک1

Authors

  • مهدی همائی دانشیار گروه‌‌های مهندسی تاسیسات آبیاری و مهندسی خاکشناسی
  • مهدی کوچک زاده استادیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
  • پرویز فتحی استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان
Abstract:

تعیین هدایت هیدرولیکی اشباع و تخلخل مؤثر خاک در زهکشیاهمیت ویژه و  در کنترل کردن عمق سطح ایستابی  بین زهکش‌ها نقش مهم دارند.  در حال حاضر، فاصلة بین زهکش‌ها بر مبنای مقادیر متوسط اندازه‌گیری شدة این دو عامل طراحی می­شود که در محدودة مورد طراحی به دست می­آید. هدف از این پژوهش، ارائة روشی نویناست که بر مبنای آن بتوانمقادیر بهینة هدایت هیدرولیکی و تخلخل مؤثر را به طور همزمانبه دست آورد.  در این روش، ارتفاع سطح ایستابی در فواصل مختلف از زهکش و در زمان‌های متفاوت اندازه‌گیری می‌شود.  سپس، با استفاده ازمدل جریان غیرماندگار گلور- دام و به کارگیری بهینه سازی غیرخطی، مقادیر هدایت هیدرولیکی و تخلخل مؤثر بهینه برآورد می‌شود. به منظور واسنجی مدل گلور- دام از راه بهینه سازی غیرخطی، افزون بر داده‌های حاصل از آزمایش برخی داده‌های موجود دیگر نیز به کار گرفته شد. برای اجرای آزمایش­ها، مدلی فیزیکی به طول 5/2، عرض 3/0، و  ارتفاع 5/0 متر تهیه و یک زهکش سوراخ‌دار به قطر 5/4 سانتی‌متر در کف یکی از دو انتهای طولی و عمود بر زهکش آن تعبیه شد. برای اندازه‌گیری تغییرات سطح ایستابی در اعماق و زمان‌های مختلف، 16 پیزومتر در امتداد طولی نصب و قرائت‌ها در دوره‌های زمانی مشخص انجام شد. روش پیشنهادی، در دو حالت با تخلخل ثابت و متغیر، ارزیابی و مقادیر بهینة هدایت هیدرولیکی و تخلخل مؤثربه دست آمد. نتایج نشان داد که روش پیشنهادی در پیش‌بینی نیمرخ‌های سطح ایستابی دقت مناسبی دارد. همچنین، اعمال مقادیر بهینه با لحاظ کردن تخلخل متغیر باعث افزایش دقت پیش‌بینی روش پیشنهادی می­شود.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روشی ساده برای تخمین توأمان هدایت هیدرولیکی اشباع و تخلخل مؤثر خاک

تعیین هدایت هیدرولیکی اشباع و تخلخل مؤثر خاک در زهکشیاهمیت ویژه و  در کنترل کردن عمق سطح ایستابی  بین زهکش ها نقش مهم دارند.  در حال حاضر، فاصلة بین زهکش ها بر مبنای مقادیر متوسط اندازه گیری شدة این دو عامل طراحی می­شود که در محدودة مورد طراحی به دست می­آید. هدف از این پژوهش، ارائة روشی نویناست که بر مبنای آن بتوانمقادیر بهینة هدایت هیدرولیکی و تخلخل مؤثر را به طور همزمانبه دست آورد.  در این رو...

full text

برآورد توأم هدایت هیدرولیکی اشباع خاک و تخلخل مؤثر با استفاده از رویکرد مسأله معکوس هوشمند

Soil saturated hydraulic conductivity (k) and effective porosity (f) are the most important parameters to simulate the processes associated with irrigation, drainage, hydrology, leaching and other agricultural and hydrological processes. Present methods to measure these parameters are often difficult, time consuming and costly. Therefore, a method which provides more accurate estimates of these...

full text

بررسی یک معادله جدید تخمین هدایت هیدرولیکی غیر اشباع خاک

یکی از خواص بسیار مهم حاکم بر انتقال آب ومحلولها در خاک هدایت هیدرولیکی (ضریب آبگذری) غیر اشباع خاک است که تعیین آن در صحرا و در آزمایشگاه علاوه بر وقت گیر بودن بسیار گران تمام می شود. مضافا آنکه به لحاظ تغییرات مکانی وزمانی‘ مفید بودن نتایج محدودو اغلب پراکنده در مسائل عملی قابل تردید است. از اینرو روشهای بسیاری برای تخمین هدایت هیدرولیکی غیر اشباع خاک با استفاده از پاره ای ازخواص خاک که انداز...

full text

تعیین رابطه هدایت هیدرولیکی اشباع و تخلخل مؤثرتحت شرایط مدیریت سطح ایستابی شورکم‌عمق

یکی از راه‌های مقابله با بحران آبی،استفاده از آب‌های نامتعارف (مانند آب‌های شور زیرزمینی) با مدیریت زراعی مناسب برای جلوگیری از اثرات منفی است.استفاده از این آب‌ها، ممکن است بر هدایت هیدرولیکی اشباع تأثیر بگذارد. اما اندازه‌گیری مستقیم هدایت هیدرولیکی اشباع مستلزم صرف هزینه و وقت زیادی است. لذابه‌منظور بررسی اثر شوری و عمق سطح ایستابی با مدیریت خاکپوش بر هدایت هیدرولیکی اشباع و تخلخل مؤثر و نیز...

full text

آزمودن ورودی‌های جدید برای برآورد هدایت هیدرولیکی نزدیک اشباع خاک

هدایت هیدرولیکی نزدیک اشباع (Ks) خاک از ویژگی‌های‌ کلیدی برای اهداف مختلف از جمله شبیه‌سازی فرایندهای هیدرولوژیکی، تعیین تابع هدایت هیدرولیکی غیراشباع خاک و مدل‌سازی جریان آب و انتقال املاح است. چون Ks یک ویژگی وابسته به ساختمان خاک است، برای به حداقل رساندن دست‌خوردگی حجم خاک نمونه‌برداری شده معمولا از روش‌های اندازه-گیری صحرایی استفاده می‌شود. به دلیل تغییرپذیری بالای مکانی- زمانی Ks، اندازه‌...

full text

ارزیابی دقت روش‌های برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع برای خاک‌های مختلف

هدایت هیدرولیکی اشباع یکی از خصوصیات مهم فیزیکی خاک در مدل کردن انتقال آب و املاح، مدیریت آبیاری و مسائل زهکشی می­باشد. روش­های آزمایشگاهی و صحرایی برای اندازه­گیری مستقیم این ویژگی زمان بر و پرهزینه می­باشد. به همین منظور، روش­های غیرمستقیم استفاده از توابع انتقالی برای برآورد این ویژگی توسعه یافته است. هدف از این تحقیق، ارزیابی مدل­های توابع انتقالی رگرسیونی مختلف، مدل تابع انتقالی رزتا (Rose...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 2

pages  143- 156

publication date 2005-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023